Zoeken naar betere antibiotica en nanodeeltjes
3 minuten
John Hays, een van de vooraanstaande onderzoekers en universitair hoofddocent microbiologie van het Erasmus MC geeft een virtuele rondleiding door het werkterrein van zijn afdeling. Hij geeft een overzicht van de verschillende projecten waar hij en/of collega’s bij betrokken zijn.

Het Nabarsiconsortium
Hays en zijn collega’s houden zich in de eerste plaats instantie bezig met fundamenteel onderzoek. Dat richt zich niet op toepassingen van het onderzochte maar is voornamelijk gericht op het verwerven van nieuwe kennis. Zonder dat er een concrete toepassing in het vooruitzicht hoeft te zijn.
Fundamenteel onderzoek wordt ook wel zuivere of pure wetenschap genoemd. Een voorbeeld daarvan is het Nabarsi-onderzoek waaraan het Erasmus MC - één van Europa’s grootste universitair medische centra - deelneemt in een internationaal onderzoeksconsortium.
Zoeken naar nieuwe chemische bestanddelen waarmee multiresistente bacteriële infecties te lijf kunnen worden gegaan
Het doel van het project is het vinden van nieuwe chemische bestanddelen waarmee multiresistente bacteriële infecties te lijf kunnen worden gegaan. Het onderzoekconsortium houdt zich bezig met het zoeken en evalueren van de Aminoacyl-tRNA-synthetase Remmers (aaRs).
De Aminoacyl-tRNA-synthetase Remmers zijn enzymen die onmisbaar zijn voor de productie van eiwitten in bacteriële cellen, zodat deze kunnen overleven. Het Nabarsiconsortium is er in geslaagd om drie potentiële interessante aaRs-antibiotica te vinden.
Nu wordt gezocht naar partners voor het doen van dierstudies. Ook wil de onderzoeksgroep zelf nieuwe versies van deze aaRS moleculen gaan ontwerpen en testen.

Hays vertelt dat de onderzoekers ondertussen al verschillende algoritmen hebben ontwikkeld door onderzoek onder ongeveer 1200 patiënten uit Nederland en Israël. ’’Ook beschikken we inmiddels over de grootste verzameling neusbacterieprofielen van Europa. We gaan nu ook kijken naar de relatie tussen neusbacteriën en zogenaamde gastheerfactoren van mensen met alvleesklierkanker.’’
Onderzoeken of je antibiotica uiteindelijk via een puffer kunt geven een mensen met een longinfectie
Het Erasmus MC bouwt mee aan een zogenaamde translationele pijplijn voor antibioticaresistente luchtweginfecties. ’’We werken met nanodeeltjes en zogenaamde antimicrobiële peptides (AMP’S genaamd),’’ vertelt Hays.’’ Nu zijn we bezig met labtesten en proefdieronderzoek.’’
Het uiteindelijke doel hiervan is om te ontdekken of je antibiotica kunt koppelen aan nanodeeltjes. En of je die via een puffer kunt geven aan mensen met een longinfectie. Dat is met het idee dat medicatie zo beter in het lichaam terechtkomt en beter werkt dan antibiotica die niet wordt gekoppeld.
Bloedtest voor onderscheid infectie en virus
Ook in internationaal onderzoeksverband is het Erasmus MC op zoek naar nieuwe diagnostiek om bacteriële en virale infecties te kunnen onderscheiden en daarmee antibioticaresistentie te voorkomen. Via het project Tailored-Treatment wordt een nieuw algoritme ontwikkeld dat gebruik maakt van patiëntgegevens, zoals het DNA-profiel, de zogenaamde RNA biomarkers in het bloed en het microbiotaprofiel.
Dat is een profiel van de bacteriën die in en op het menselijk lichaam leven. Met behulp van dit algoritme kan sneller worden bepaald of iemand een bacteriële of een virale infectie heeft, zodat kan worden bepaald of antibioticagebruik zin heeft. Alleen mensen met een bacteriële infectie zijn gebaat bij antibiotica.
Moleculaire epidemiologie
Zijn collega Jan Nouwen stipte het ook al aan. John Hays wijst op onderzoek van collega Damian Melles. Een medisch microbioloog die met collega’s onderzoek doet naar het dragerschap van antibioticaresistente darmbacteriën na vakantie in het buitenland. Voor het onderzoek leveren Nederlandse reizigers voor, tijdens en na hun reis poepmonsters in. Daaruit blijk dat 34 procent van hen ESBL-bacteriën oploopt en deze maanden tot wel een jaar bij zich draagt.
Bronnen
Interview met John Hays.