Pfizer strijdt tegen infectieziekten
Leestijd: 4 minuten
Tijdens de Tweede Wereldoorlog ontstond enorme behoefte aan penicilline, het eerste hoopvolle geneesmiddel tegen infectieziekten. Pfizer bracht de massaproductie ervan op gang. Na de oorlog startte Pfizer, inmiddels één van ’s werelds grootste geneesmiddelbedrijven, een intensieve zoektocht naar nieuwe geneesmiddelen in de strijd tegen infectieziekten. Deze gaat nog steeds door.

Millennia lang zaaiden pest, tyfus, tuberculose en andere infectieziekten dood en verderf over de hele wereld. Totdat Alexander Fleming in 1928 penicilline ontdekte: het eerste hoopgevende geneesmiddel tegen infectieziekten. Pfizer bracht de massaproductie ervan op gang en strijdt nu nog altijd tegen infectieziekten.
Alexander Flemings vondst betekende een belangrijke wetenschappelijke doorbraak. Het lukte wetenschappers alleen niet, om penicilline in grote hoeveelheden te maken. Totdat de Tweede Wereldoorlog uitbrak en de behoefte eraan enorm steeg.
Pfizer was tot dan toe geneesmiddelmaker, maar bovenal producent van citroenzuur voor de frisdrankindustrie. Het bedrijf kwam echter in 1942 op het idee om penicilline op dezelfde manier te produceren als citroenzuur, namelijk via gisting in dieptetanks.
Penicilline klaar voor D-Day
In Brooklyn, New York, kocht Pfizer een oude ijsfabriek waar de benodigde koelingsapparatuur al beschikbaar was. Het personeel werkte dag en nacht om binnen vier maanden het productieproces te perfectioneren. De verwachtingen werden ver overtroffen; al snel maakte Pfizer vijf keer de hoeveelheid penicilline dan aanvankelijk gedacht. De timing kon niet beter: het overgrote deel van de penicilline die met de geallieerde troepen op D-Day in Normandië aan land gingen, was door Pfizer gemaakt.
Na de oorlog zagen Pfizer-wetenschappers in dat penicilline weliswaar het eerste maar zeker niet het laatste antibioticum zou zijn. Dus begonnen ze met een intensieve zoektocht naar nieuwe stoffen om infectieziekten mee te bestrijden. Nieuwe wetenschappelijke theorieën suggereerden dat bacteriebestrijdende stoffen en organismen konden worden gevonden in aarde.
Pfizer begon een zoektocht naar een nieuw antibioticum en startte een wereldwijde inzameling van aarde
Zo startte het geneesmiddelenbedrijf een wereldwijde inzameling van aarde en ontwikkelde het een testprogramma. Pfizer vroeg en ontving 135.000 monsters aarde - uit mijnen, van de bodem van de oceaan, uit de woestijn, van de toppen van bergen tot uit de lager gelegen dalen - en voerde meer dan 20 miljoen tests uit.
Uiteindelijk loonde deze inspanning. Pfizer ontdekte een stof die effectief was tegen een breed scala aan dodelijke bacteriën. De allereerste antibacteriële stof is ontdekt en ontwikkeld door wetenschappers van Pfizer. Het breed-spectrum (breed inzetbare) antibioticum oxytetracycline kreeg de toepasselijke naam Terramycin®, (terra is aarde in het Latijn) en kwam in 1950 ter beschikking voor patiënten.
Groeiend probleem van antibioticaresistentie
Inmiddels zijn we vele decennia en antibiotica verder. Nog altijd houdt Pfizer zich bezig met de zoektocht naar en ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen tegen infectieziekten. Daarnaast maakt Pfizer zich sterk voor de strijd tegen een groot en groeiend, wereldwijd probleem: dat van antibioticaresistentie. Hierdoor dreigen op termijn onschuldige infecties ernstig of zelfs fataal te worden. Ook wordt het steeds lastiger en risicovoller om operaties en transplantaties uit te voeren.
Verklaring van Davos
Pfizer maakt zich grote zorgen over antibioticaresistentie en heeft in januari 2016 haar handtekening gezet onder de Davos Declaration. Deze verklaring is getekend door meer dan tachtig vooraanstaande, internationale bedrijven die gespecialiseerd zijn in geneesmiddelenontwikkeling, biotechnologie en diagnostica en door een aantal industriële brancheorganisaties.
De ondertekenaars, waaronder Pfizer, doen een oproep aan bedrijven en overheden om samen op te trekken tegen antibioticaresistentie. Ook zetten zij in de verklaring uiteen hoe overheden en bedrijven moeten samenwerken om duurzame investeringen in nieuwe antibiotica te ondersteunen.
Als één van de eerste bedrijven die de Verklaring van Davos ondertekende, heeft Pfizer zich aangesloten bij de Industry Roadmap for Progress on Combatting Antimicrobial Resistence die moet leiden tot het onder controle brengen van de dreigende resistentie.

Vierdelige strategie
Er zijn vele oorzaken voor de groeiende antibioticaresistentie. Om het wereldwijde probleem een halt toe te roepen, staat Pfizer een vierdelige strategie voor. In de eerste plaats moeten alle partijen een verantwoord gebruik van antibiotica nastreven om resistentie te verminderen. Dit kan door grotere controle op het gebruik van antibiotica en door zinvoller voorschrijven ervan.
De tweede pijler is wereldwijd toezicht op resistentiepatronen tegen antibiotica. Zo kan de aard en de omvang van problemen worden opgespoord en tegelijkertijd de effectiviteit van inspanningen tegen resistentie worden gemeten.
Daarnaast is het belangrijk om meer vaccins tegen infectieziekten te ontwikkelen, om daarmee te voorkomen dat mensen ziek worden en het gebruik van antibiotica terug te dringen.
Tot slot moeten alle betrokken partijen zich richten op antimicrobial stewardship: een mix van financieel economische prikkels en soepelere wet- en regelgeving, zodat sneller meer nieuwe antibiotica en vaccins worden ontwikkeld.
Bronnen
- Dit artikel komt van Pfizer.