Sorry, you need to enable JavaScript to visit this website.
Overslaan en naar de inhoud gaan

‘Het ziekenhuis van de toekomst heeft geen stenen’

De afgelopen veertig jaar is de ziekenhuiscapaciteit met vijftig procent verlaagd. Dat lijkt misschien veel. Maar Ed de Kluiver, arts en lid van de stuurgroep Connected Care in Isala Zwolle, vindt dat de fysieke ziekenhuiscapaciteit nog veel verder kan dalen. Als spreker van het TEDxEindhoven Salon Event ‘Embodying Innovation’ vertelt hij over de ziekenhuiszorg van de toekomst. 

Ed de Kluiver

Ed de Kluiver begint zijn TEDx Talk met een persoonlijk verhaal. Zijn moeder woonde tot op hoge leeftijd zelfstandig, met hulp van thuiszorg. Tot het ’s zomers erg warm werd en ze uitgedroogd raakte. De dokter vond het verstandig om haar een paar dagen op te nemen in het ziekenhuis. 

De afdeling waar ze lag werd getroffen door een uitbraak van het besmettelijke norovirus. Ze mocht haar kamer niet meer uit en zag verpleegkundigen die als ‘marsmannetjes’ verkleed waren om zich heen. Uiteindelijk ontwikkelde ze een delier, een acute staat van verwardheid. En bleef ze veertien dagen in het ziekenhuis om daarna in een verpleeghuis te gaan wonen. 


‘Is het niet beter om mensen ziekenhuiszorg te bieden bij hen thuis?’

’’Ze kwam er uiteindelijk veel erger uit dan we van tevoren hadden verwacht’’, zegt Ed de Kluiver, die aanvult dat jaarlijks tienduizenden mensen hetzelfde meemaken. ’’Ze gaan voor een relatief simpele ingreep naar het ziekenhuis en eindigen in een veel slechtere conditie in een verpleeghuis.’’
Is het niet beter om mensen ziekenhuiszorg te bieden bij hen thuis, vraagt de arts zich hardop af. Om zelf het antwoord te geven. ’’Het antwoord is ja. Maar voordat ik daar verder op in ga, wil ik het  hebben over de risico’s die je loopt door ziekenhuisopnames.’’ 
 

Het ziekenhuis van de toekomst heeft geen stenen

Risico op een delier

Tachtig procent van de zorg die je tijdens je leven krijgt, gebruik je tijdens je laatste drie levensjaren. Kortom, ziekenhuispatiënten zijn vaak op leeftijd en als oudere loop je drie grote risico’s, benadrukt Ed de Kluiver. ’’Je loopt risico op een delier (een acute staat van verwardheid), ziekenhuisinfecties en op vallen. Vijftien procent van de ouderen die in het ziekenhuis liggen, ontwikkelt een delier tijdens de eerste drie dagen van hun opname. Met een delier wordt je overlijdenskans acht keer zo hoog.’’   Daarnaast lopen ouderen een groot risico op een ziekenhuisinfectie. Veelal worden deze veroorzaakt door resistente ziekenhuisbacteriën die ongevoelig zijn voor diverse soorten antibiotica. ’’Er overlijden veel mensen aan ziekenhuisinfecties.’’ Het derde risico betreft vallen. ’’Omdat je je in een vreemde omgeving bevindt, kun je makkelijk struikelen, vallen en letsel oplopen. Thuis loop je minder risico omdat je je daar in een bekende omgeving bevindt. Je weet waar je bent en er zijn minder prikkels die een delier of verwarring kunnen uitlokken.’’
 

Het lijkt hem daardoor ‘veel beter als mensen ziekenhuiszorg thuis krijgen’. Volgens het lid van de stuurgroep Connected Care van Isala Zwolle zijn er vele nieuwe technologische ontwikkelingen die zo’n thuisopname mogelijk maken. ’’Denk aan de snelle ontwikkeling van sensoren en van draadloze mogelijkheden om allerlei patiëntendata te versturen.’’ 


ECG van je hart 

Hij geeft het digitale publiek van de TEDx-bijeenkomst verschillende voorbeelden. Als voorbeeld noemt hij dat iemand die thuis op de bank een spannende voetbalwedstrijd keek en druk op hun borst voelde, tot een paar jaar geleden rechtstreeks door de ambulance naar het dichtstbijzijnde ziekenhuis werd gebracht. ’’De ambulances van nu hebben allerlei apparatuur aan boord waardoor ze veel onderzoek bij je thuis kunnen doen. Zoals een ECG van je hart en labonderzoek. Als je die data in een computer stopt en door een algoritme laat bestuderen, kun je daarna bepalen of de patiënt alsnog naar een gespecialiseerd ziekenhuis moet of thuis kan blijven.’’ 

‘De ambulances van nu hebben allerlei apparatuur aan boord waardoor ze veel onderzoek bij je thuis kunnen doen.’

Een ander voorbeeld betreft de behandeling van baby’s met icterus (geelzucht). ’’Eerder lagen baby’s die geel werden een paar dagen in het ziekenhuis onder een UV-lamp. Nu kunnen we die behandeling thuis uitvoeren door een lamp boven de wieg te hangen. En kun je thuis labonderzoek doen om te kijken of de behandeling aanslaat’’, vertelt Ed de Kluiver. ’’Ook voor jongere mensen kun je ziekenhuisopnames dus vermijden.’’ 

Tot slot vertelt hij over twee vrouwen die allebei 75 jaar zijn en dezelfde hartaandoening hebben waardoor er vocht in hun longen wordt vastgehouden. De ene vrouw wordt opgenomen in het ziekenhuis, de andere blijft thuis. De vrouw in het ziekenhuis ligt de hele dag in bed aan een infuus en ontplooit zelf nauwelijks activiteiten. Ze heeft het geluk dat haar behandeling aanslaat en ze na een week, zonder delier of infectie, naar huis kan. 


Er zijn nu al 900.000 minder ziekenhuisopnames dan zeven jaar geleden 

Wat er ondertussen wel is gebeurd, is dat ze door het in bed liggen tien procent van haar beenspieren heeft verloren. ’’Dat kan voor ouderen het verschil maken tussen de gewone dagelijkse dingen doen en de hele dag thuis in je stoel zitten omdat je geen conditie meer hebt.’’ 

De vrouw die thuis blijft, krijgt dagelijks bezoek van een verpleegkundige en ondergaat precies dezelfde onderzoeken als in het ziekenhuis. ’’Ze blijft in haar vertrouwde omgeving en maakt haar eigen ontbijt, lunch en diner. En ze heeft de regie over haar eigen behandeling. Na zeven dagen is ook haar behandeling aangeslagen. Maar zij heeft geen spiermassa verloren.’’  

Zo zijn er al vele ontwikkelingen op dit gebied, stelt de arts. ’’Er zijn nu al 900.000 minder ziekenhuisopnames dan zeven jaar geleden. De gemiddelde ziekenhuisverblijfsduur is de afgelopen vijf jaar met veertig procent gedaald. Kortom, er is veel gebeurd.’’ 

Maar er blijven volgens hem nog steeds twee obstakels bestaan die het lastig maken om nog meer ziekenhuiszorg naar de thuissituatie te verplaatsen.

Obstakels

Het eerste obstakel is het organiseren van zorg. Veel initiatieven worden opgezet in pilotvorm. Maar vijftig patiënten thuis behandelen in pilotverband is volgens Ed de Kluiver eenvoudig vergeleken met een groep van tienduizend mensen. ’’Dat vraagt om een zeer professionele, gespecialiseerde organisatie. Alle aspecten die je hebt in het gewone ziekenhuis, moet je ontwikkelen voor het virtuele ziekenhuis. Dat is erg complex en dat wordt vaak onderschat. Ziekenhuisdirecties moeten zich ervan bewust zijn dat ze feitelijk een nieuw ziekenhuis moeten bouwen, maar dan wel één zonder stenen.’’ 
 

De tweede belemmering zit tussen onze oren. Voor veel artsen, verpleegkundigen en patiënten voelt een ziekenhuisopname veiliger aan dan thuisblijven. ’’Om dat misverstand te verhelpen moet je ervaren hoe een ziekenhuisopname thuis eraan toe gaat.’’ 

’’We bevinden ons middenin een historische overgang binnen de gezondheidszorg’’, zegt dokter De Kluiver tot besluit. ’’Critici zullen zeggen dat het allemaal om geld besparen gaat. Maar ik ben een dokter en voor mij gaat het om jullie gezondheid.’’

Lees meer over Ed de Kluiver

Lees meer over Ed de Kluiver en zijn visie op de ziekenhuiszorg van de toekomst in het artikel ‘Thuisbehandeling vervangt ziekenhuisopname’

 

Pagina beoordelen Like Dislike
Deze vraag is om te controleren dat u een mens bent, om geautomatiseerde invoer (spam) te voorkomen.