Sorry, you need to enable JavaScript to visit this website.
Overslaan en naar de inhoud gaan

‘Ook met reuma kun je bijna alle sporten doen’

Leestijd: 4 minuten

Eén patiënte van Irene Bultink met systemische lupuserythematodes (SLE) besloot te gaan hardlopen om af te vallen. Enige tijd later kwam ze op het spreekuur van de reumatoloog met de medaille van de marathon van Rotterdam. De reumatoloog van het VUmc straalt als ze het vertelt. Het voorbeeld laat goed zien dat voor een deel van de patiënten geldt, dat je ook met reuma prima kan sporten. 

Al benadrukt de medeoprichter van de Amsterdamse hardloopcursus voor mensen met reuma, dat niet elke reumapatiënt meteen voor de marathon hoeft te gaan trainen. ’’Maar waar mensen vroeger het advies kregen om veel rust te nemen en hooguit te gaan zwemmen in warm water, weten we nu steeds beter dat sporten hartstikke goed voor je is als je reuma hebt.’’
 

Hardloopcursus voor mensen met reuma

Hardlopen is misschien niet de eerste activiteit waar mensen met een reumatische aandoeningen en ook reumatologen die hen over sporten adviseren, aan denken, zo weet Irene Bultink.  Toch zijn sinds begin vorig jaar vier hardloopcursussen op verschillende locaties in Nederland gestart. En er beginnen binnenkort ook nieuwe cursussen in Rotterdam, Nijmegen, Utrecht en Serooskerke.  

Irene vertelt hoe het ontstond. Zij werd in 2014 benaderd door het Reumafonds dat veel vragen kreeg van mensen die zich afvroegen of ze mochten hardlopen. Samen met fysiotherapeuten en een sportarts maakte ze een brochure met tips. Daarna kwam het Reumafonds met de vraag of er niet ook hardlooptrainingen voor reumapatiënten konden worden opgestart.

‘Binnen twee weken hadden we 300 enthousiaste reacties van patiënten die wilden hardlopen’

Irene, een collega-reumatoloog en fysiotherapeuten van Reade, atletiektrainers en ervaringsdeskundigen - onder wie de hardloopster met SLE - staken de koppen bij elkaar om te bedenken hoe ze zo’n hardloopcursus konden opstarten voor mensen uit Amsterdam en omgeving. 

Van Pfizer kregen ze een opstartsubsidie en in mei 2017 was de eerste hardloopcursus een feit. ’’We hebben het programma ‘Start to run’ van de Atletiekunie voor beginnende hardlopers genomen en dat aangepast voor mensen met inflammatoire reuma-aandoeningen. Ook hebben we de atletiektrainers kennis over reuma bijgebracht en gezamenlijke adviezen over bijvoorbeeld keuze van ondergrond, kleding, hardloopschoenen en kracht- en coördinatieoefeningen geformuleerd.’’ 

Bijna alle sporten zijn aan te passen aan reuma

Eerste keer wereldwijd

In mei startte de eerste trainingsgroep. De groep van 22 deelnemers trainde een keer per week in het Olympisch Stadion of het Amsterdamse bos. Daarnaast kregen ze oefeningen mee voor thuis en advies - om indien mogelijk - ook twee ‘huiswerk-hardlooptrainingen’ te doen. Irene vertelt dat de eerste groep intensief door haar en collega’s is begeleid. ’’Het was de eerste keer wereldwijd dat er zo’n hardloopgroep startte. Er was wel de Rapit-study (komt een hyperlink) gedaan naar de invloed van intensief sporten op reuma, maar daarbij speelden mensen bijvoorbeeld volleybal en deden circuittraining en werd niet specifiek hardgelopen.’’ 
Uit die studie bleek al wel volgens de reumatoloog dat mensen betere spierkracht en conditie kregen door te sporten en dat ze zich mentaal beter voelden. Ook bleek deze intensieve sportbeoefening veilig te zijn voor mensen met reuma zonder belangrijke gewrichtsbeschadigingen. ’’Hun kwaliteit van leven ging omhoog. Deze studie was voor ons de wetenschappelijk basis om de hardloopgroep aan te durven en daarnaast hadden patiënten er behoefte aan.’’

‘Ik heb nog nooit zoveel blije mensen op een atletiekbaan gezien’ 

De deelnemers aan de hardloopgroep zagen ook hun conditie met sprongen vooruit gaan. Slechts een enkeling haakte voortijdig af. ’’Er was niet meer uitval dan bij een reguliere hardloopgroep en ze hebben uiteindelijk ook meegedaan aan de Vondelgames als ‘team De Ontvlambaren’.’’ 

De begeleiding van Irene en haar collega was al snel niet meer nodig. ’’In het begin waren er veel vragen, later niet meer.’’ Het was voor haar wel een fantastische ervaring om bijna alle trainingen bij te wonen.

’’Ik heb nog nooit zoveel blije mensen op een atletiekbaan gezien. Het was mooi om te ervaren dat mensen soms aarzelend begonnen met het idee ‘kan ik dit wel’’ en dat ze op den duur enorm veel plezier kregen. Zodat ze ook door de week zelf gingen rennen met een maatje. Ze gaven aan dat het sporten hen een heel vrij gevoel gaf en dat is fijn wanneer je beseft dat veel mensen met reuma in hun dagelijks leven veel inleveren voor hun ziekte.’’
 

Succes als een lopend vuurtje

Het succes van de hardloopcursus verspreidde zich als een lopend vuurtje en Irene is er trots op dat er op allerlei plekken in Nederland nieuwe cursussen starten. 
Ook op de nieuwe plekken worden de hardlopers begeleid door een team van reumatologen en/of, fysiotherapeuten en ervaren atletiektrainers.

’’Die samenwerking is belangrijk. Het is bijvoorbeeld goed wanneer een atletiektrainer in het begin samen traint met een reumatoloog en/of fysiotherapeut. Zodat hij kan overleggen bijvoorbeeld wanneer iemand enkelklachten heeft. Over of dan sprake is van een blessure en iemand een verzwikte enkel heeft of dat klachten door de reuma komen.’’ 

‘Bijna elke sport is aan te passen voor mensen met reuma’ 

De reumatoloog hoopt dat in de toekomst ook in andere delen van het land hardloopgroepen of andere sportgroepen voor mensen met reuma ontstaan en misschien daarna wel buiten de landsgrenzen. ’’In juni zal een van onze leden van onze projectgroep een presentatie geven op het Europese reumacongres.’’ 

Daarnaast hoopt ze in de toekomst onderzoek te kunnen doen naar het effect van hardlopen op reuma, om het nut ervan ook wetenschappelijk te kunnen onderbouwen. 
Zo hoopt ze zowel reumapatiënten als collega-reumatologen nog meer te overtuigen van het nut van sporten.

’’Voorwaarde van sporten is wel dat een bepaalde sport mogelijk moet zijn voor een persoon en dat is onder meer afhankelijk van zijn of haar ziekteactiviteit, de aanwezigheid van gewrichtsbeschadigingen, of het nodig is om orthopedische schoenen te dragen en of iemand nog andere aandoeningen heeft,’’ benadrukt de medisch specialist, om te vervolgen: ’’Maar er is zoveel meer mogelijk dan mensen denken. En het is goed om met een patiënt samen te kijken wat hij of zij wil en kan. Of dat nu hardlopen, wielrennen of iets anders is. Bijna elke sport is aan te passen voor mensen met reuma.’’ 

Leren hardlopen in 12 weken 

Het hardlopen met reumaprogramma duurt 12 weken. In die periode train je om je looptechniek, coördinatie, spierkracht en conditie te verbeteren. Het streven is dat je na die periode zelf een half uur in eigen tempo kunt hardlopen. Je traint een keer per week samen met de groep en het is de bedoeling dat je een tot twee keer per week zelf traint. Naast rustig aan beginnen met hardlopen, afgewisseld met wandelen, is er veel aandacht voor kracht-, techniek- en coördinatie. Deze oefeningen zijn erg geschikt om blessures te voorkomen en het hardlopen makkelijker te maken. Het trainingsprogramma kan voor elke deelnemer persoonlijk worden aangepast.  Voorwaarde voor deelname is dat je reuma onder controle is en dat je geen andere aandoeningen, kunstknieën of -heupen hebt of orthopedische schoenen. Ook is het goed om je wens tot deelname eerst te bespreken met je reumatoloog. Aanmelden kan via www.hardlopenmetreuma.nl. 

Bronnen

Bronnen

  • Interview met Irene Bultink
Pagina beoordelen Like Dislike
Deze vraag is om te controleren dat u een mens bent, om geautomatiseerde invoer (spam) te voorkomen.