‘Over 20, 30 jaar wordt kanker chronisch’

’’Kanker kan iedereen overkomen.’’ Paul Baart, directeur van het kenniscentrum Werk en Gezondheid bekijkt het publiek. ’’Dat geldt voor veel ziekten. Het is onderdeel van het leven.’’

Toch wordt anders over kanker gepraat en gedacht dan over veel andere aandoeningen, vult Petra Hoogendoorn aan, mede-panellid en ontwerper van een welzijnsapp voor kankerpatiënten en hun familie. ’’Vroeger zeiden mensen alleen je hebt ‘k’. Nu wordt er tegen mensen met kanker gezegd dat ze er tegen moeten ‘vechten’. Bij andere ziektes is dat niet zo.’’

Bordje kanker op je hoofd

Zelf verloor Petra haar man aan de gevolgen van een hersentumor. ’’Ik begrijp dat het voor mensen lastig is om over kanker te praten. Tegelijkertijd moeten we er op sommige momenten juist minder over praten,’’ zegt ze. 

’’Als je kanker hebt, heb je meteen zo’n bordje kanker op je hoofd. Dat vonden mijn man en mijn kinderen heel vervelend. Ik kreeg ook collega’s op me af die vroegen ‘mijn zus heeft kanker, wat moet ik zeggen?’ Terwijl het nog steeds je zus is. Het is een persoon, niet alleen een patiënt.’’

Juist over die persoon met kanker moet we het veel meer hebben, vinden de panelleden. Hij of zij moet veel meer centraal komen te staan binnen de hele kankerzorgketen. Van bij het vaststellen van behandelplannen tot bij de ontwikkeling van nieuwe of betere geneesmiddelen, vinden de panelleden. 

Patiënt centraal

’’We hebben ons als Pfizer jarenlang gefocust op het ontwikkelen van nieuwe geneesmiddelen’’, zegt panellid Mark Soued van geneesmiddelbedrijf Pfizer. ’’Vijf jaar geleden hebben we besloten dat we de patiënt centraal moeten stellen bij alles wat we doen. Elke persoon met kanker heeft zijn eigen verhaal en ervaringen.’’

Volgens Paul Baart, directeur van het kenniscentrum Centrum Werk Gezondheid krijgen mensen met kanker op hun werk vaak goed bedoeld te horen ‘kom maar terug wanneer je je beter voelt.’ ’’Maar veel mensen genezen niet of blijven chronisch ziek. Je kunt dus beter tegen mensen zeggen ‘wat kunnen we voor je doen, zodat je kunt blijven werken' in plaats van mensen naar huis sturen."

Artsen moeten werk daarom ook nadrukkelijk onderdeel maken van de behandeluitkomst, vindt Baart. ’’Veel mensen voelen zich echter beter door werk, blijkt uit onderzoek.’’ 

Als je zorgt dat mensen eerder en beter herstellen, kunnen ze ook weer beter blijven of eerder beginnen met werken. ’’Je zou ook bijvoorbeeld een oncoloog kunnen uitnodigen op de werkvloer van iemand om met de collega’s te praten. En andersom zouden werknemers met een ziekte in het ziekenhuis kunnen vertellen hoe het is om te werken met kanker.’’ 

Verder kijken dan een tumor

App-ontwerper Petra Hoogendoorn is het daar roerend mee eens. ’’We moeten verder kijken dan een tumor en een ziekte op zich. We moeten veel meer kijken naar wat een ziekte doet met het dagelijks leven van patiënten en dat van hun omgeving. Welke invloed heeft op zijn relatie en werk? Het helpt ook om gezamenlijke besluitvorming van patiënt en arts verder te laten gaan dan de behandelrichtlijnen. Wat helpt bij deze patiënt en zijn familie?’’ 
 

Tot slot praten de panelleden over de toekomst van de kankerzorg. ’’De afgelopen twintig jaar is er veel veranderd op het gebied van kankerzorg,’’ stelt Mark Soued van Pfizer. ’’Behandelingen worden steeds beter en minder toxisch en met minder bijwerkingen, zodat mensen zich steeds beter voelen. Kanker wordt over 20, 30 jaar zelfs chronisch, denk ik.’’ 

Kankerzorg van de toekomst

Dan kijkt hij net als Paul Baart eerder, de zaal rond. ’’In de toekomst zullen veel mensen hier in het publiek leven met kanker.’’ 
Om de gewenste kankerzorg van de toekomst te bereiken is het volgens Soued belangrijk om ‘nú te beginnen met het perspectief van de patiënt. Wat ervaart hij en wat wil hij? Laten we daarna pas beginnen met het ontwerpen van ziekenhuishuizen en het inrichten processen et cetera.’’ 

’’In de toekomst wordt kanker een ziekte waarvoor je een medicijn krijgt en waarna je gewoon kunt doorgaan met je leven en je werk. We komen vanzelf op dat punt, zolang we daar samen op gefocust blijven.’’