Heldinnen in de gezondheidszorg
Leestijd: 3 minuten
1 Maart 2019 - Er zijn tal van vrouwen die de wereld van de gezondheidszorg hebben veranderd, geïnspireerd en ontdekt. Gelukkig is er steeds meer aandacht voor deze vrouwen uit de geschiedenis, maar nog steeds zijn het vooral de mannen die in de geschiedenisboeken worden geroemd. Internationale Vrouwendag is een mooi moment om een paar van deze medische heldinnen toch even in het zonnetje te zetten, want zonder hen was de huidige gezondheidszorg niet wat het nu is. En daar profiteert Pfizer ook van!
We kennen natuurlijk allemaal Aletta Jacobs (1854-1929), de eerste vrouw in Nederland die een universitaire studie succesvol afrondde. Jacobs legde in 1877 en 1878 haar artsexamen af, waarmee ze de eerste vrouwelijke Nederlandse arts werd.
Marie Curie (1867-1934) is waarschijnlijk ook een naam die wel een belletje doet rinkelen. Zij was als natuur- en wiskundige de eerste vrouw die de Nobelprijs won, en de enige vrouw ooit die de prijs een tweede keer in ontvangst mocht nemen. Samen met haar man deed Curie voor het eerst systematisch onderzoek naar radioactiviteit. Haar toewijding aan de wetenschap en het onderwijs was onuitputtelijk, maar door de constante blootstelling aan radioactief materiaal overleed ze uiteindelijk aan leukemie.
Ook Florence Nightingale (1820-1910) is een bekende heldin uit de geschiedenis. Zij is eigenlijk de grondlegger voor onze moderne verpleegkunde. Zo pleitte ze voor het verdelen van ziekenhuizen in verschillende afdelingen. Florence ontdekte dat het belangrijk was om patiënten met verschillende symptomen van elkaar gescheiden te houden in verband met kruisbesmetting. Toen ziekenhuizen volgens deze methode gingen werken nam het aantal sterfgevallen door kruisbesmetting aanzienlijk af.
Florence Nightingale, schreef als eerste over de 3 R’s (Rust, Reinheid, Regelmaat) als basis voor een algehele goede gezondheid.
Daarnaast verbeterde Florence ook de algehele bouw en indeling van het ziekenhuis. Waar het vroeger donkere, sombere en bedompte zalen waren, zijn het nu lichte en luchtige gebouwen. De ontdekking dat de conditie van de patiënt aanzienlijk verbeterde als deze voldoende licht en frisse lucht kreeg was van Florence haar hand. Rust, reinheid, regelmaat en frisse lucht waren de vier pijlers waarop Florence haar inzichten baseerde.
Relatief onbekend is Dorothy Crowfoot Hodgkin (1910-1994). Zij droeg bij aan de röntgenkristallografie, waardoor het hormoon insuline bekend werd.
En heb je wel eens gehoord van de Estse Elise Käer-Kingisepp (1901-1989), pionier op het gebied van de sportgeneeskunde en de Duitse Paula Hertwig (1889-1983) die bijdroeg aan onze kennis over het effect van straling op de embryonale ontwikkeling?
Nog zo’n belangrijke heldin uit de medische geschiedenis: Rosalind Franklin (1920-1958). Haar röntgenopnamen waren cruciaal voor de opheldering van de DNA-structuur.
Apgarscore
En dan Virginia Apgar (1909-1974). Waarschijnlijk heb je nog nooit van haar gehoord.
Toch vinden wij het als Pfizer belangrijk om bij haar stil te staan op Internationale Vrouwendag. Omdat zij tot op de dag van vandaag een grote invloed heeft op onze gezondheid.
Virginia Apgar ontwikkelde in 1949 een eerste versie van het scoringssysteem voor baby’s.
De apgarscore geeft één minuut, vijf minuten en tien minuten na de geboorte inzicht in de conditie van de baby wat betreft ademhaling, hartslag, spierspanning, huidskleur en reactie op prikkels.
Apgar publiceerde in 1952 een hernieuwde versie van het scoringssysteem, die tot op de dag van vandaag wordt gebruikt en waarmee wereldwijd onnoemelijk veel babylevens zijn gered.
Voorvechters
Bovengenoemde opmerkelijke vrouwen zijn slechts een paar van alle heldinnen die een spoor hebben getrokken in de geschiedenis van de geneeskunde. Dankzij hen vinden wij vrouwen in de gezondheidszorg normaal. Zonder deze voorvechters zouden in de huidige tijd niet zo veel vrouwen een rol vervullen in de geneeskunde.