Moet je echt elke dag tienduizend stappen zetten?

De richtlijn om elke dag tienduizend stappen te zetten is meer een slimme marketingtruc dan op wetenschap gebaseerd.

Symbolisch Japans getal

Hoe komen we dan eigenlijk aan dat idee? Het tienduizendstappen-concept stamt uit 1960 en is bedacht door een Japanse fabrikant die een stappenteller ontwikkelde, genaamd manpo-kei en dat is simpelweg te vertalen als tienduizend stappen-meter. Het aantal van tienduizend is waarschijnlijk eerder gekozen omdat dit een symbolisch getal is in de Japanse cultuur, dan dat het een gouden gezondheidsgetal betreft.

Maar wat zegt de wetenschap hier dan over? Uit onderzoek blijkt dat het beweeggedrag van mensen die minder dan vijfduizend stappen op een dag zetten, te omschrijven is als weinig actief. Lees: niet goed!

Tel daar drieduizend stappen bij op en je hebt er achtduizend, en je komt aan het dagelijkse gemiddelde beweegadvies voor volwassenen. Dit beweegpatroon valt in de categorie: ‘redelijk actief’.

Minstens drieduizend stappen in stevig tempo

Hierbij geldt dan wel dat je drieduizend stappen daarvan in een stevig wandel- of jogtempo moet afleggen en dat je dat tempo steeds in stukken van minstens tien minuten moet volhouden. Hou je je niet aan deze voorwaarden, dan kan dat betekenen dat je beweging te kort komt die je nodig hebt voor je algemene gezondheid - zelfs als je wel tienduizend stappen op een dag zet.

Uit onderzoek onder mensen met artrose in een knie of die daar verhoogd risico op lopen, bleek dat meer dan driekwart van hen die ten minste tienduizend stappen op een dag zetten, niet voldeden aan de algemene Amerikaanse bewegingsstandaard.

En dat brengt ons naar de marketingkant van het verhaal: kunnen we er wel zeker van zijn dat al die stappentellers en smartwatches wel accuraat zijn? Dat is niet duidelijk.

Uit onderzoek naar vier populaire apparaatjes waarvan er twee om de pols worden gedragen en twee op de heup, bleek dat de trackers over het algemeen wel redelijk precies tellen. Alleen bleken ze het aantal calorieën dat werd verbrand tijdens wandelen en joggen schromelijk te overdrijven.

Uit ander recenter onderzoek blijkt dat stappenmeters die je om je middel draagt nauwkeuriger zijn dan apparaatjes voor rond je pols en dat kosten en kwaliteit niet hand in hand gaan. Anders gezegd: de prijs zegt niets over de nauwkeurigheid.

Weer ander onderzoek wijst uit dat de stappentellers die getest werden, fouten gingen maken bij het tellen bij lage snelheden en daarom niet betrouwbaar zijn tijdens gebruik. Kortom, stappentellers zijn niet altijd te vertrouwen en meer verbeteringen en onderzoek zijn nodig.

Verder kijken dan stappen

Dat brengt ons tot de volgende conclusie. De tienduizendstappen-regel is een algemene richtlijn voor gezonde mensen. Maar als je gewicht wil verliezen, je conditie wil verbeteren of je je hartfunctie wil versterken, dan moet je verder kijken dan alleen die stappen.

Hoewel veel mensen vinden dat stappenmeters hen motiveren om actief te zijn, hoef je er geen te hebben om gezond of fit te blijven. Natuurlijk, als je van gadgets en cijfertjes houdt, gebruik ze dan gewoon. Maar weet dan dat je hem moet zien als een algemene graadmeter - mits je beweegpatroon vrij constant is - en besef dus dat alle cijfertjes erop niet altijd kloppen.

En als je helemaal geen zin hebt in stappen tellen, is dat ook prima. Probeer gewoon zoveel te bewegen als je kan en zorg dat je hartslag omhoog gaat, voor minstens dertig minuten tijdens de meeste dagen.